Verstandig gamen,
hoe doe je dat?
Wanneer is gamen een probleem?
Gamen is superleuk. Je hebt plezier, je kan contact houden met je vrienden of nieuwe mensen leren kennen, je kan er jouw energie en creativiteit in kwijt. Voor veel mensen, jong en oud, is het de perfecte hobby.
Helaas loopt het soms ook uit de hand. Soms heb je het gamen niet meer onder controle. Je schoolwerk gaat achteruit, je slaapt minder goed, het zorgt voor steeds meer ruzie thuis. Soms kun je aan bijna niets anders dan gamen meer denken. Dan wordt gamen een probleem. Je kan op dat moment een gameverslaving ontwikkelen.
Zeker in tijden van corona loop je extra risico om te veel te gamen waardoor het een probleem kan worden. We zitten allemaal in ons kot en we vervelen ons wel een beetje. Gamen kan helpen om die verveling tegen te gaan. Het risico is dat je hier aan gewend kan geraken en het fout kan gaan!
Deze website probeert kinderen en ouders te helpen om dit aan te pakken. Hoe kan je verstandig gamen? Wanneer dit probleem er nog niet lang is, kunnen volgende tips zeker voldoende zijn. Is het er al langer, zijn er nog andere moeilijkheden, of heb je al van alles geprobeerd maar het lukt niet? Dan neem je best contact op met een psycholoog die jou kan helpen. Ouders kunnen zich ook inschrijven voor onze online lezingen. Tijdens deze lezingen worden de tips op deze website verder uitgediept en is er ruimte voor vragen.
Wil jij te weten komen of jij of je kind in de gevarenzone zit?
Doe de test!
Er zijn veel verschillende dingen die ervoor kunnen zorgen dat gamen een probleem is:
-
Je gamet meerdere uren per dag.
-
Gamen is één van de belangrijkste dingen in jouw leven. Je denkt er vaak over na en als je niet speelt dan mis je het.
-
Wanneer je niet kan gamen ben je wat boos, of droevig, of snel geïrriteerd. Je kan bijna niet wachten tot je weer kan gamen.
-
Je gamet omdat het je helpt om slechte gevoelens (boos, eenzaam, bang, verdrietig) te verminderen.
-
Het zorgt voor ruzie of problemen bij jou thuis, op school, bij je hobby, op je werk, of ergens anders. Toch blijf je gamen.
-
Het lukt je niet om te verminderen wanneer je dat probeert. Wanneer je opnieuw de kans krijgt, begin je terug meer te gamen.
-
Je liegt tegen anderen over je gamen. Je liegt bv. over het aantal uur of wanneer je hebt gegamed.
-
Je moet steeds meer gamen om het gevoel te hebben dat het voldoende is geweest. Of je probeert voortdurend steeds betere power-ups of skins te verzamelen.
Herken je drie tot vijf van deze dingen, dan zou je wel eens in de gevarenzone kunnen zitten. Let op want jouw gamen kan uit de hand beginnen lopen! Herken je vijf of meer van deze dingen, dan lijkt het er op dat gamen al een probleem is.
Let op! Om zeker te zijn of er echt een probleem (of misschien zelfs een gameverslaving) is, contacteer je best een professionele hulpverlener. Die zal tijdens een gesprek grondig onderzoeken of je in de gevarenzone zit of niet.
Waarom loopt het soms fout?
We zeiden het al: gamen is gewoon superleuk. Alles wat we plezierig vinden, willen we graag meer doen. Dat is normaal. Maar daarnaast zijn er nog een hoop andere belangrijke redenen waarom het fout kan lopen:
-
Hoe meer je speelt, hoe beter je wordt in het spel. Uitblinken in een spel is natuurlijk enorm tof. Je wordt dus beloond om meer te gamen.
-
Meer uren spelen, zorgt vaak ook voor nieuwe skins of krachtige power-ups. Wie wil er nu niet cooler of sterker zijn in zijn spel? Vaak zijn er ook beloningen als je dagelijks speelt. Je wordt op deze manieren (zonder dat je het weet) getraind om steeds vaker en langer te spelen. Zo kan het fout beginnen lopen!
-
Veel games werken met microtransacties en lootboxen. Daardoor lijkt gamen steeds vaker op gokken. Je weet niet op voorhand wat je zal krijgen als beloning. Wanneer je krijgt wat je graag wou dan is jouw harde werk beloond en zal je het spel nóg leuker gaan vinden (en dus nóg meer willen spelen). Wanneer je niet krijgt wat je wou dan ben je eventjes boos, maar al snel sla je terug aan het gamen om het nog eens te proberen. De makers van games weten dit. Ze laten games daarom steeds vaker op gokken lijken. Ze weten dat ze mensen op deze manier verslaafd kunnen maken. Daardoor kunnen zij meer geld verdienen.
-
Gamen doe je vaak met vrienden, echte vrienden of online vrienden. Je maakt deel uit van een community. Je wil graag je vrienden nog eens horen of je wil hen niet teleurstellen door jouw afwezigheid. Daardoor zie je jouw vrienden steeds minder in het echt. Gamen helpt dus om je niet eenzaam te voelen, maar het zorgt dus ook eenzaamheid! Op die manier word je nog meer in het spel gezogen.
-
Soms is gamen de enige hobby die je nog hebt. Je bent zo vaak aan het gamen dat er geen tijd is om nog andere dingen te doen. Als je dan probeert om te stoppen, heb je niks om je tijd te vullen. Je zal je dus snel beginnen vervelen. Niemand verveelt zich graag en gamen helpt tegen de verveling dus je begint snel opnieuw te gamen.
-
Gamen helpt om moeilijke gevoelens te verminderen. Het helpt om je af te leiden als je verdrietig, boos, of bang bent. Op zich is daar niks mis mee. Het wordt een probleem wanneer het één van jouw belangrijkste manieren is om met die problemen om te gaan. Gamen zorgt er immers voor dat die moeilijke gevoelens eventjes verdwijnen maar vaak versterkt gamen de negatieve gevoelens op lange termijn. Je voelt je nóg eenzamer, door de vele ruzies ben je nóg droeviger, ... Op die manier geraak je in een put waar je soms nog maar moeilijk uit kan geraken.
Wat kan ik zelf doen?
Alles begint bij eerlijk zijn met jezelf. Als jouw gamen uit de hand aan het lopen is dan moet je dat durven toegeven. Denk eens na over de problemen die gamen voor jou veroorzaakt. Alleen dan kan je jezelf motiveren om er aan te werken. Je kan verschillende dingen doen om jouw gamen terug onder controle te krijgen:
-
Beslis hoeveel uur per week je wil gamen. Bespreek dit samen met je ouders. Denk na hoe je die uren over de verschillende dagen van de week zal spreiden. Probeer af en toe eens een dag niet te gamen. Stel samen met je ouders een planning op en hou je strikt aan die afspraken! Je kan altijd gebruik maken van gratis software om ervoor te zorgen dat je maar een bepaald aantal uur per dag kan gamen.
-
Wanneer je minder begint te gamen, zal er plots meer vrije tijd zijn. Het is slim om op voorhand na te denken over hoe je die vrije tijd zal invullen. Dit is een uitstekend moment om met een nieuwe hobby te beginnen, bijvoorbeeld! Wat heb jij altijd al willen doen? Ontmoet je vrienden opnieuw zoveel mogelijk in het echte leven. Jullie hebben gegarandeerd plezier en zo zorgt minder gamen niet voor eenzaamheid.
-
Game je om weg te vluchten van negatieve gevoelens? Stel jezelf dan de vraag: zorgt mijn gamen niet juist voor nog meer problemen? Denk na over andere manieren om die problemen aan te pakken. Probeer erover te praten met je ouders of je vrienden en probeer samen een oplossing te bedenken. Lukt dat niet dan kan je altijd terecht bij een psycholoog om jou daarbij te helpen. Bespreek dit samen met je ouders!
Wat kan ik als ouder doen?
Als ouder kan je een belangrijke rol spelen bij het inperken van het gamen van je kind. Er zijn verschillende zaken waar je kan op letten:
-
Ga het gesprek aan met je kind over zijn/haar gamen. Toon interesse! Het is belangrijk dat dit op een rustige manier gebeurt. Wanneer gamen uit de hand loopt, zijn ouders vaak ten einde raad en vallen er al eens harde woorden. Helaas zal het probleem
daardoor zelden opgelost geraken. Integendeel, dit geeft kinderen vaak het idee dat hun ouders hen niet snappen waardoor ze minder geneigd zullen zijn om goede raad op te volgen.
-
Probeer tijdens dit gesprek jouw kind zo goed mogelijk te begrijpen. Als jouw kind merkt dat jij je best doet om te begrijpen waarom gamen zo belangrijk is, stijgt de kans dat er ook oprecht naar jouw bezorgdheden zal geluisterd worden. Wanneer je voldoende begrepen hebt wat je kind zo aantrekt in gamen, kan je overgaan tot het bespreken van de moeilijkheden die gamen veroorzaakt. Laat je kind daar zelf over reflecteren (bv. "Ik ben blij voor jou dat gamen jou zoveel plezier oplevert. Het vraagt natuurlijk wel veel tijd en energie. Denk je dat jouw gamen ook voor problemen zorgt?"). Niet elk kind kan of wil daar eerlijk op antwoorden. Dan kan je als ouder het verband beginnen tonen tussen gamen en de moeilijkheden die jullie zien. Maar denk er aan: hou het rustig!
-
Het is ontzettend belangrijk om te bepalen hoeveel uur per week je kind mag gamen. Doe dit altijd in samenspraak met je kind. Wat vindt hij of zij redelijk? Kom samen tot een compromis. Door je kind inspraak te geven verhoogt de motivatie om mee te werken. Bespreek daarna hoe je deze uren zal verdelen over de week. Probeer af en toe een dag zonder gamen in te plannen. Maak duidelijke afspraken die maar op één manier begrepen kunnen worden. Indien mogelijk: geef je kind enige keuzevrijheid wanneer de uren kunnen ingezet worden. Keuzevrijheid verhoogt motivatie!
-
Denk op voorhand goed na over mogelijke valkuilen in jullie afspraken. Wat als je kind enkel op bepaalde dagen mag gamen maar om één of andere reden lukt het die dag niet? Vallen die uren weg of kunnen die gebruikt worden op een ander moment? Wat gaan jullie doen met online spelletjes die nog bezig zijn wanneer de tijdslimiet verstreken is? Tot wanneer mag nog een nieuw spelletje gestart worden? Hoe duidelijker alles is op voorhand, hoe minder discussie er mogelijk is.
-
De gemaakte afspraken moeten consequent nageleefd worden. Ouders moeten het gedrag van hun kind daarom grondig in de gaten houden. Bespreek op voorhand welke consequenties er volgen als het kind zich niet aan de afspraken houdt. Je kan altijd eerst eens aan je kind vragen wat zijn of haar voorstel is. Belangrijk: het gaat hier altijd over het wegnemen van een privilege (bv. een uur vroeger naar bed of een dag niet gamen), nooit over fysieke of verbale straffen. Het is van cruciaal belang dat de consequentie ook effectief volgt op het overtreden van de regels. Geef nooit toe aan gezeur en gemor, de regels waren op voorhand goed duidelijk!
-
Gebruik technologie in jouw voordeel! Er zijn verschillende softwareprogramma's die het mogelijk maken om jouw kind zijn computer- of consolegebruik te monitoren en in te perken.
-
Belonen werkt áltijd beter dan straffen. Zorg er dus ook voor dat de inspanningen van jouw kind beloond worden. Complimenteer hem of haar uitgebreid elke keer dat het lukt om zich aan de afspraken te houden. Klein of groot, we doen allemaal nét iets meer ons best als iemand anders onze inspanningen ziet en waardeert. Niks is fijner dan een oprecht compliment van je ouders. Je kan ook op voorhand, samen met je kind, beloningen bedenken voor wanneer er bepaalde mijlpalen bereikt worden (een week, een maand, twee maanden). Geef je kind opnieuw inspraak in de beloning, dat verhoogt de motivatie. Probeer om geen game-gerelateerde beloningen te bedenken. Beloningen hoeven absoluut niet materieel te zijn, een leuke uitstap met het gezin is vaak nog belonender!
-
Wanneer je kind minder begint te gamen, zal er plots meer vrije tijd zijn. Het is slim om op voorhand na te denken hoe jullie die vrije tijd zullen invullen. Dit is een uitstekend moment om met een nieuwe hobby te beginnen, bijvoorbeeld! Wat heeft je kind altijd al willen doen? Probeer fijne familiemomenten in te lassen, samen een gezelschapsspel spelen, of eens naar de film gaan. Vergeet ook nooit dat gamen voor veel jongeren een belangrijke sociale functie heeft. Geef hem of haar de kans om vrienden in het echte leven te zien. Hoe kan je dit contact faciliteren? Dit is een fijn alternatief voor gamen en helpt mogelijke gevoelens van eenzaamheid te verminderen.
-
Wees attent voor mogelijke onderliggende psychologische moeilijkheden bij je kind. Misschien is je kind wel heel eenzaam en vervult gamen een belangrijke sociale nood? Misschien zit je kind helemaal niet goed in zijn vel en helpt gamen om even aan die gevoelens te ontsnappen? Misschien is je kind wel faalangstig en stelt hij of zij daarom schoolwerk uit door te gamen? Probeer dit samen te bespreken en zoek tijdig professionele hulp. Je hoeft helemaal niet te wachten tot er sprake is van een groot probleem vooraleer je hulp zoekt. Integendeel, hoe sneller je hulp inroept, hoe gemakkelijker het is om samen problemen te lossen.
Help! Het lukt me niet...
Alle tips op deze website kunnen helpen om het gamen terug onder controle te krijgen. Helaas zijn deze tips slechts voldoende bij een deel van de kinderen die problematisch gamen. Wanneer het niet lukt om het gamen te verminderen of er is sprake van achterliggende psychologische moeilijkheden, zoek je best professionele hulp. Gelukkig zijn er mensen die je kunnen helpen! Wij (Praktijk De Burcht in Zottegem) hebben een speciaal programma ontwikkeld voor kinderen én hun ouders om samen gameverslaving aan te pakken.
We doen dit in groep. Door in groep te werken kunnen jullie leren van elkaar, iedereen heeft wel een paar gouden tips die je kan delen! Bovendien merk je op deze manier dat jij niet de enige bent die hiermee worstelt. Jullie kunnen elkaar ook motiveren en ondersteunen op moeilijke momenten.
Deze training is gespreid over enkele dagen. Soms met de kinderen alleen, soms met de ouders alleen, soms samen. Je leert er hoe je terug controle krijgt over het gamen. We gaan op zoek naar de redenen waarom het stoppen zo moeilijk is en pakken het samen aan. Achterliggende psychologische problemen worden opgespoord en verholpen. Ouders worden op zeer concrete manier ondersteund in het aanscherpen van belangrijke ouderschapsvaardigheden. Op het einde van de training hebben zowel de kinderen als de ouders alle tools in handen om voorgoed komaf te maken met het problematisch gamen. Al onze interventies zijn gebaseerd op de laatste nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen waardoor wij de kans op succes maximaliseren.
Contacteer ons vrijblijvend voor meer informatie:
Wie ben ik?
.png)
Ik ben dr. Simon De Winter. Ik ben klinisch psycholoog voor kinderen en jongeren, cognitief gedragstherapeut, en doctor in de pedagogie. Ik leid het kinderteam van Praktijk De Burcht in Zottegem (Langestraat 110). Al sinds mijn jeugd, doe ik niks liever dan gamen.
Ik hoor steeds vaker klachten van ouders over het gamen van hun kinderen. Wanneer gamen uit de hand loopt, dan lijdt het hele gezin daaronder. Er zijn veel ruzies en die kunnen voor ernstige spanningen zorgen.
Toen ik zelf een tiener was, had ik ook een probleem met gamen. Ik kan mij die drang om te gamen nog levendig inbeelden. Ook de spanningen die dat thuis veroorzaakte herinner ik mij nog goed. Gelukkig is mijn gamen ondertussen gewoon een gezonde hobby geworden.
Naast psycholoog en pedagoog ben ik dus ook ervaringsdeskundige. Ik bundelde al mijn kennis en ervaring in de ontwikkeling van een behandeling voor gameverslaving. Deze behandeling ('Verstandig gamen - Hoe doe je dat?'') is gebaseerd op de laatste wetenschappelijke kennis over gamen en verslaving. Ik probeer deze kennis ook over te brengen aan het brede publiek door middel van lezingen en webinars. Tot slot kom ik soms in de media als expert over de effecten van gamen.
Infoavonden
'Verstandig gamen - Hoe doe je dat?'
Problematisch gamen en gameverslaving zijn zeer actuele onderwerpen. Zeker in tijden van én na corona. Veel kinderen zullen tijdens deze periode (te) veel gegamed hebben. Maar wat is te veel? En nog belangrijker, hoe ga je daarmee om? Het zijn vragen die vele ouders zich de laatste tijd gesteld hebben. Er is een grote nood aan wetenschappelijk verantwoorde informatie over het onderwerp.
Om zoveel mogelijk ouders hierin te begeleiden, lanceren wij een tweedelige webinar reeks. Tijdens deze online lezingen wordt dieper ingegaan op de informatie die op deze website staat en krijgen ouders de mogelijkheid om vragen te stellen. Zo wordt het makkelijker voor ouders om alle tips te gebruiken in hun dagelijks leven. Deze webinars gaan door op donderdag 28/05/2020 en donderdag 04/06/2020 om 19u30 - 21u. Inschrijven kost in totaal 30 euro. Inschrijven kan je hier doen.
Wil jij of jouw organisatie graag ook een (online) infoavond organiseren rond gameverslaving? Gebruik dan het contactformulier hieronder om vrijblijvend informatie te vragen. De inhoud van de lezing kan aangepast worden aan de specifieke noden en vragen van het doelpubliek. Elke deelnemer gaat naar huis met een grondige kennis over problematisch gamen en verslaving maar nóg belangrijker, ook met zeer concrete tips om thuis toe te passen.